herb1.gif (11508 bytes)

B

R

Z

E

G

herb1.gif (11508 bytes)

 

 

  Siedemset pięćdziesiąt lat historii

    Pierwszą  historyczną  wiadomość  o   Brzegu  znajdujemy  w  dokumencie Henryka Brodatego z
1235 r. Brzeg stosunkowo wcześnie zdobył prymat. Sprzyjało temu położenie jego na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych.
    Ponadto  znajdował  się  tutaj  dwór   książęcy,  w  którym   urzędował  na  ogół   urzędnik  zwany klucznikiem. Tu gdzie dziś znajdują się place:   Zamkowy i Moniuszki, powstało targowisko, wokół niego kramy,  kuźnie dworskie  i  zapewne budynki mieszkalne.  Wszystko to dowodzi, że Wysoki Brzeg już wówczas był osadą typu miejskiego.
    Miasta  założono  w  1248 r.  na  prawie   średzkim.  Przywilej  lokacyjny,   wydany  przez księcia wrocławskiego Henryka III, został potwierdzony w 1250 r.
    Troskliwymi  opiekunami  miasta  byli  książęta   piastowscy  z  linii   wrocławskiej,  a  następnie wyodrębnionej w 1311 r. linii brzesko - legnickiej. Pierwszym księciem  brzeskim był Bolesław III Rozrzutny, który rządził w latach 1311 - 1352. Za jego panowania księstwo  brzeskie dostało się w lenno  korony  czeskiej.  Liczne   przywileje,  którym   obdarzali hojnie miasto książęta piastowscy, przyczyniły się do rozkwitu Brzegu.
    W  końcu  XIII  w.,  książę  świdnicki   Bolko  I,  rządzący  przejściowo  Brzegiem  jako opiekun małoletnich książąt wrocławskich  (1296 - 1301),  obwarował   miasto,  aby  zabezpieczyć  je  przed napadami.
    Szczególne  zasługi  dla  rozwoju   średniowiecznego  Brzegu  położył  książę  Ludwik I (panował 1359 - 1398), pod którego mądrymi rządami wzrósł dobrobyt mieszczaństwa oraz przeprowadzono
z   dużym   rozmachem   wiele  prac  budowlanych.   Książę  Ludwik  I  był  założycielem  i   możnym
opiekunem  fundacji  kolegiaty  św.  Jadwigi.  W  okresie   rządów  Ludwika I wzniesiono w Brzegu pierwsze murowane domy,  takież   kramy sukiennicze na rynku, a  z  budowli  publicznych   kościół parafialny św. Mikołaja i ratusz.
    Nowy okres w dziejach miasta zapoczątkował przełom dokonany w dziedzinie religii, polegający
na  przyjęciu  w  1523 r.  przez  ówczesnego  księcia   Fryderyka  II (1521 - 1547) i jego poddanych protestantyzmu.
    Duże  zasługi położył wówczas książę Jerzy II, który ozdobił miasto budowlami renesansowymi, zachowanymi  do  dziś,  jak   zamek  czy  ratusz.   Do  gimnazjum  założonego   przez  tegoż  księcia, przybywała młodzież nie tylko ze Śląska , ale i dalszych terenów.
    Sławą  cieszyła  się  zwłaszcza  drukarnia   ewangelików przybyłych z Polski. Drukarnia brzeska tłoczyła w XVII - XVIII w. wiele książek polskich, przede wszystkim kancjonałów i postylii.
    W  1675 r.  umiera  młodociany  książę   Jerzy  Wilhelm  (21 XI),  ostatni  męski  przedstawiciel
dynastii   piastowskiej.  Brzeg   wraz  z  całym   księstwem  dostaje  się  w  bezpośrednie  władanie austriackich Habsburgów.
    W  pierwszej  wojnie  o  Śląsk  między   Austrią  i  Prusami  ważnym  momentem  była bitwa pod Małujowicami w 1741 r., wsi odległej o około 7 km na południe od Brzegu. Miasto przeszło w ręce Prusaków niedługo po zwycięskiej dla nich bitwie małujowickiej.
    W  1843 r.  pierwsza  linia  kolejowa  na   Śląsku  i  najstarsza  na  dzisiejszych ziemiach polskich połączyła Brzeg  z  Wrocławiem  i Opolem, w następnych latach zbudowano linię z Brzegu do Nysy (1848 r.)  oraz  do  Strzelina   (1910r.). W  okresie  międzywojennym  Brzeg, zwany często miastem ogrodów,  zaliczany  był   do   jednego  z   piękniejszych  grodów  nadodrzańskich.  Z  drugiej   wojny
światowej Brzeg wyszedł poważnie zniszczony (54 %). Aby ułatwić jego zwiedzanie utworzono Szlak Książęcy, który obejmuje najważniejsze brzeskie zabytki.
    Dnia  30  kwietnia  1945  roku miasto Brzeg zostało przejęte z rąk dowództwa wojsk radzieckich przez tymczasowe władze polskie.   Pierwszym  starostą brzeskim został Stanisław Koziorowski. W dniu  4   wrzesień  1945  rozpoczęło  pracę nasze  liceum ogólnokształcące. Pierwszym dyrektorem
został mgr Józef Kaczkowski. Dzisiejszy Brzeg spełnia ważne funkcje gospodarcze i kulturalne w regionie  Dolnego  Śląska.  Najważniejsze wydarzenia ostatnich lat poznasz, gdy klikniesz.


makieta miasta Brzeg