|
|
Zespół folklorystyczny „Suskie Skowronki”
Zespół „Suskie Skowronki” jest zespołem wokalnym, który powstał w 1997 roku.
Wykonuje repertuar śląski i nie tylko. Kultywuje różnego rodzaju tradycje m.in. „Wodzenie niedwiedzia”.Liczy 12 osób.Bierze udział w imprezach organizowanych przez samorządy gminne i powiatowe, organizacje społeczne i inne.
|
|
Zespół działa już siódmy rok przy ZPO w Kadłubie. Celem jego działalności jest uchronienie od zapomnienia i kultywowanie tradycji, pieśni i gwary śląskiej oraz propagowanie śląskiej kultury w różnych środowiskach. W tym okresie przez zespół przewinęło się 107 osób, jednocześnie dał on w tym czasie 146 występów. Dzieci występowały prawie na całym Górnym Śląsku w dużych i małych miejscowościach,
rozsławiając i promując naszą piękną Ziemię Opolską. Zespół dwukrotnie koncertował za granicą: w Niemczech (1997) i na Litwie (1999).
Oto niektóre z sukcesów i nagród zdobytych przez dzieci:
Czterokrotne wyróżnienie w Finałach Festiwalu Piosenki Dziecięcej „Śląskie Śpiewanie”: Zabrze 96, Ruda Śląska 97, Rybnik 98, Tychy 99 – najbardziej prestiżowym festiwalu śląskiej piosenki dziecięcej obejmującym swym
zasięgiem cały Górny Śląsk i Zaolzie;
II miejsce K.Szewczyk i K.Nieświec w „Śląskim Śpiewaniu”, udział duetu w Koncercie Laureatów w Domu Muzyki i Tańca w Zabrzu, duet otrzymał
Nagrodę Specjalną Arcybiskupa Alfonsa Nosola
Trzykrotne uzyskanie I miejsca na Wojewódzkich Przeglądach Szkolnych Zespołów Artystycznych: Brzeg 96, Brzeg 97, Opole 98, II miejsce Opole 99;
Trzykrotne zdobycie I miejsca w Finałach Przeglądu Piosenki Niemieckiej:
Leśnica 97, 98, 99;
Trzykrotnie I miejsce w Przeglądzie Zespołów Kolędniczych i Kolędujących w Grodkowie w roku 1999, 2000, 2001;
Członkowie zespołu są siedmiokrotnymi laureatami Wojewódzkiego Konkursu Gawędziarskiego „Śląskie Beranie” w Izbicku; w 2000 roku nagroda Marszałka Województwa Opolskiego;
Laureaci V wojewódzkiego Przegladu amatorskiej Twórczości Artystycznej
„Wiatraki 2000”;
Zespół wziął udział w wielu prestiżowych imprezach np. „Ślaskie Gody” w Chorzowie i Świętochłowicach, Dni Opola, Dożynki Diecezjalne, Zjazd OTKO, obrona województwa opolskiego – koncert przed opolskim ratuszem, inałguracja roku akademickiego w Diecezjalnym uniwersytecie Ludności Wiejskiej w Opolu, konferencja naukowa „edukacja regionalna w nowym systemie oświaty” pod patronem Marszałka Województwa Opolskiego itp.
Historia Zespołu Tanecznego „TROJAK BIS”
Zespół „TROJAK BIS” powstał w 1995 roku z inicjatywy Pani mgr Renaty Krawczyk – nauczycielki wychowania fizycznego w Publicznej Szkole Podstawowej nr 7 w Strzelcach Opolskich. Wszyscy członkowie zespołu są uczniami klasy VI. Repertuar zespołu opiera się głównie na folklorze śląskim oraz tańcach narodowych. Zespół cieszy się dużą popularnością w środowisku lokalnym, swymi występami uświetnia uroczystości Miasta i Gminy Strzelce Opolskie, obchody świąt państwowych. Należy podkreślić fakt zaproszenia zespołu na uroczystości obchodów „Dni Pelplina” w Pelpinie województwo gdańskie. Byliśmy również poza granicami kraju w Blankenhain – Niemcy i Druskieniki – Łotwa. Zespół odnosi wiele sukcesów w Rejonowych i Wojewódzkich Przeglądach Szkolnych Zespołów Artystycznych.
|
29 listopada obchodzimy „Andrzejki” – wieczór ten wiąże się z wróżbami: leje się wosk, dziewczyny rzucają trzewiki, przygotowuje się karteczki z imionami, które wkłada się pod poduszkę.
W powiecie Strzeleckim do II wojny światowej powodzeniem cieszył się zwyczaj przebierania chłopców za tzw. „jędrzejów”. Strój to: kożuch włożony na opak, słomiana czapka i maska na twarzy. Jędrzeje chodzili po wsi, nierzadko z muzyką, odwiedzali domy gdzie były panny, płatali dowcipy. Obchód kończył się zabawą do północy, po której zaczynał się adwent. Zwyczaj gdzieniegdzie przetrwał do dziś.
z czterema świeczkami, najczęściej czerwonymi, które zapalano w kolejne niedziele adwentu, a w czasie wigilii świeczki wypala się do końca, a później zapala lampki choinkowe.
W zimowe wieczory zbierały się kobiety na tzw. skubaczki , czyli darcie pierza.
Śpiewano wtedy piosenki, zadawano sobie zagadki, opowiadano stare podania. W dobie braku telewizji było to bardzo ważne spotkanie towarzyskie. Chłopcy rozweselali skubaczki psotami i żartami. Darcie pierza kończyło się gościną na której podawano kołacz, pączki ,kawę, czasem była też muzyka i tańce.
Szczególny , zimowy wieczór to wigilia, która do dziś obfituje w mnóstwo wierzeń, rytuałów i zabiegów magicznych (wieszanie stroików, choinka, siano pod obrusem, pusty talerz). Maja one zapewnić przychylność losu. Do wieczerzy należy przygotować nie tylko izbę ale i siebie. W Strzeleckim, panowało przekonanie, że kto do stołu siądzie brudny ,ten nie będzie miał szczęścia. Obowiązywało milczenie i skupienie, żeby rodzina nie kłóciła się przez cały rok. Był też w strzeleckim zwyczaj, aby po kolacji szybko posprzątać to przez cały rok będzie panował porządek.
Po świętach chodziły grupy kolędników: pastuszkowie , trzej królowie oraz najbardziej na Śląsku popularne Herody – przedstawienie z Herodem, Śmiercią, Diabłem i Żydem. W zamian otrzymywano słodycze i drobne datki. Dziś sa organizowane konkursy dla grup herodów.
W noc sylwestrowa urządza się do dziś figle i kawały np. zatkanie komina słomą, zamalowanie okien, wynoszenie bram , wozów na dachy itp.
W ostatnie dni karnawału na Śląsku wodzi się niedźwiedzia – po wsiach chodzą przebierańcy z muzyką i piosenka. Misie figlują, dokuczają zwłaszcza dziewczętom.
Aby pożegnać zimę , topi się Marzannę i chodzi z gaikiem – symbolem wiosny , który dzieci szukają obecni zazwyczaj w szkołach i przedszkolach. W pierwszy dzień wiosny dzieci i młodzież przebiera się, odwołane są zajęcia szkolne.
W ostatnią niedzielę przed Wielkanocą, do dziś świeci się gałązki palmowe, w niektórych regionach kraju palmy sięgają wysokości 30 m, są całe bogato, ozdabiane kolorowymi kwiatami z bibuły, wstążkami. Wierzy się w cudowna, uzdrawiającą moc tych gałązek. Mają bronić przed chorobami ( je się bazie) i nieurodzajem.
W pierwszym dniu Wielkiego Tygodnia – Środę, organizuje się głównie na Opolszczyźnie palenie żuru, a więc starych mioteł nasyconych smołą, żywicą. Brała w tym udział głównie młodzież. Wieczorem biegano po polach z zapalonymi miotłami,
wołając żur, żur- aby zboże lepiej rodziło.
W Wielki Czwartek na Opolszczyźnie jest zwyczaj wypędzanie judasza,(jest to palenie kukły ) oraz chodzenie z klekotkami, grzechotkami na znak żałoby.
W Wielki Piątek obmywano się w strumyku czy stawie. Na pola do obory wnoszono krzyżyki wykonane z gałązek palmowych, aby zapewnić urodzaj , chronić przed złem. W Wielki Piątek obowiązuje ścisły post.
W Wielką Sobotę świeci się potrawy , a zwłaszcza wykonane przez kobiety kroszonki – malowane jajka. Wieczorem święci się ogień, który symbolizuje światło Chrystusa. Po poświęceniu ognia, kapłan zapala paschał, od niej wierni zapalają świece i niosą do domów. Służą one do odpędzania burzy oraz konającym w chwili śmierci. Następnym obrzędem jest poświecenie wody, która odpędza złe moce i służy do poświęcenia domów, obejść. W Strzeleckim w Wielką Sobotę każdy domownik otrzymuje łyk wody do wypicia.
Wczesnym rankiem odbywa się ( teraz miejscami np. w Strzelcach Opol.), uroczysta msza – rezurekcja, w czasie której w procesji obchodzi się kościół trzy razy, jako że Chrystus zmartwychwstał trzeciego dnia. Po powrocie do domu spożywa się pokarmy poświecone w w sobotę, dzieli się jajkiem, składając sobie życzenia. Je się też specjalne ciasta: babki, strucle , mazurki. Po śniadaniu, śląskim zwyczajem, dzieci udają się na poszukiwanie zajączka – ukrytych, często w ogrodzie, niespodzianek. Kiedyś bawiono się też w kulanie lub stukanie jajek.
Dyngus to zabawa w Wielki Poniedziałek, polegającą na oblewaniu się wodą, w zamian oblewający otrzymują kroszonki lub coś słodkiego. W związku z dyngusem pozostaje chodzenie z kokotem .
SOBÓTKI
Czas zrównania dnia z nocą, przed św. Janem, był uznawany za magiczny, pełen dziwów. Cudownej właściwości nabierały ogień , woda i rośliny, a duchy i czarownice były niezwykle aktywne. W dzień ten w całym kraju palono ogniska, urządzano przy nich zabawy ze śpiewem, kąpano się, zbierano zioła, wito wianki i wróżono.
DOŻYNKI
Święto wykonanej pracy, święto plonów rolniczych, nazywa się też na Śląsku
żniwiokiem.Z zebranych kłosów i innych plonów robi się korony dożynkowe, które niesie się w barwnym korowodzie,( ludzie ubrani sa w stroje ludowe), kiedyś do gospodarza, teraz do kościoła a po uroczystej mszy, organizowane są występy artystyczne oraz zabawa.
Jesiennym świętem jest dzień Wszystkich Świętych i Zaduszki. Uroczystości w tych dniach są bardzo odmienne od wszelkich innych zwyczajów i obrzędów. Nie ma tu zabawy jest to czas zadumy i refleksji. Porządkujemy groby zmarłych, zanosimy im kwiaty i świece, w prastarej Polsce zanoszono na groby jedzenie aby podzielić się z duszami a w oknach stawiano też zapalone świece aby nie pobłądziły.
Jak widać cały rok powiązany jest z różnymi zwyczajami i obrzędami.
Kiedyś przywiązywano do nich większą wagę. Obecnie większość odchodzi w zapomnienie.
