Obiekty i obszary cenne pod względem przyrodniczym

Szczególną ochroną prawną objęte są drzewa uznane za pomniki przyrody:

• cis pospolity rosnący w Łubnianach (ul. Opolska 55), wymieniony w grupie najstarszych w kraju cisów; wiek - 550 lat, obwód pnia - 294 cm, wysokość 13 m (nr rej.37a),

• dwa dęby szypułkowe (obok gajówki w Kałach); wiek - 300 lat, obwody pni - 460 i 470 cm, wysokość 24 m (nr rej.42),

• modrzew europejski ( obok gajówki w Kałach); wiek - 150 lat, obwód pnia - 252 cm, wysokość 25 m (nr rej.89),

• sosna pospolita rosnąca na skraju lasu w Kolanowicach; wiek - 200 lat, obwód pnia 240 cm, wysokość 20 m (nr rej.261),

• lipa szerokolistna rosnąca koło Kolanowic; wiek - 350 lat, obwód pnia - 370 cm, wysokość 25 m (nr rej.435).

• buk zwyczajny rosnący między Brynicą a Kup; wiek - 250 lat, obwód pnia - 340 cm, wysokość 29 m (nr rej.264).

Obszary cenne pod względem przyrodniczym

Podmokłe łąki w Jełowej

Pas podmokłych łąk w Jełowej z wieloma dobrze wykształconymi zbiorowiskami łąkowymi i szuwarowymi. W ich obrębie wyróżniono użytek ekologiczny. Miejsce masowego występowania kukułki szerokolistnej Dactylorhiza majalis, bobrka trójliskowego Menyanthes trifoliata, siedmiopalecznika błotnego Comarum palustre, ostrożenia łąkowego Cirsium rivulare, skrzypa bagiennego Equisetum fluviatile i inne.

Podmokłe łąki w Jełowej

Pas podmokłych łąk na południowy-zachód od Jełowej z wieloma dobrze wykształconymi zbiorowiskami łąkowymi i szuwarowymi. W ich obrębie wyróżniono użytek ekologiczny. Miejsce masowego występowania kukułki szerokolistnej Dactylorhiza majalis, bobrka trójliskowego Menyanthestrifoliata, siedmiopalecznika błotnego Comarum palustre, ostrożenia łąkowego Cirsium rivulare, wełnianki wąskolistnej Eriophorum angustufolium i innych.

Podmokłe łąki koło Kobylna

Wilgotne łąki na skraju lasu na południe od Kobylna z wieloma dobrze wykształconymi zbiorowiskami łąkowymi. Miejsce występowania kukułki szerokolistnej Dactylorhiza majalis, krwawnika kichawca Achillea ptarmica, sitowia leśnego Scirpus sylvaticus, wełnianki wąskolistnej Eriophorum angustufolium i innych.

Zarastające żwirownie koło Kał

Kompleks nieczynnych, zarastających żwirowni na południowy zachód od Kał z wieloma dobrze wykształconymi zbiorowiskami roślinnymi( wodne ,szuwarowe, turzycowe łąki bagienne) w różnych etapach sukcesji roślinnej. Miejsce występowania turzycy pęcherzykowatej Carex vesicaria, turzycy siwej C.canescens, turzycy gwiazdkowej C. echinata, turzycy dzióbkowatej C. rostrata,wełnianki wąskolistnej Eriophorum angustufolium, skrzypa błotnego Equisetumpalustre i innych. Jest to także miejsce rozrodu wielu gatunków płazów(traszkę zwyczajną Triturus vulgaris, żabę wodną Rana esculenta, ropuchę szarą Bufo bufo).

Użytek ekologiczny

Miejsce występowania storczyka Dactylorhiza majalis zostało ustanowione użytkiem ekologicznym o nazwie "Jełowa" uchwałą Rady Gminy (26.04.1999r).

Stobrawski Park Krajobrazowy

Parki krajobrazowe to tereny wyróżniające się pod względem wartości przyrodniczych i kulturowych. Głównym celem, dla którego tworzy się parki krajobrazowe jest ochrona wartości przyrodniczych, kulturowych oraz działalność edukacyjna. Lasy położone w północnej części gminy (na północ od Dąbrówki Łubniańskiej i Jełowej) należą do obszaru Stobrawskiego Parku Krajobrazowego powołanego Zarządzeniem Wojewody Opolskiego z dnia 28.09.1999 r. Duża ilość cieków wodnych i stawów, silnie rozwinięta granica lasu, polodowcowa rzeźba terenu, występowanie wielu chronionych gatunków roślin (np. rosiczka okrągłolistna, grzybienie białe, widłaki) i zwierząt (np. żmija zygzakowata, zaskroniec zwyczajny, bocian czarny) stanowi o wysokich wyróżniających się walorach przyrodniczych i krajobrazowych tego obszaru.

Bliskie sąsiedztwo miasta Opola i dobrze rozwinięta sieć dróg stwarzają dogodne warunki dla rozwoju form turystyki rekreacyjno-wypoczynkowej zwłaszcza sobotnio-niedzielnej.